Darowizny na rzecz organizacji uprzywilejowanych podatkowo – jak na przykład stowarzyszenie niekomercyjne – można odliczyć od podatku jako wydatki szczególne.
W 2019 roku 19,5 miliona Niemców w wieku ponad dziesięć lat przekazało datek pieniężny. Przekazali oni łącznie 5,1 miliarda euro. Niemiecka Rada Donatorów poinformowała, że każdy przekazał średnio około 37 euro darowizny. Jest to pomoc nie tylko dla organizacji o charakterze niekomercyjnym, ale także dla darczyńców. A to dlatego, że darowizny można odliczyć od podatku jako wydatki szczególne. Skarb Państwa okazuje serce dla dobroczyńców, zwłaszcza jeśli chodzi o darowizny w przypadku zaistnienia katastrofy.
Co to jest darowizna?
Darowizna to wydatek dobrowolny, za który nie oczekuje się świadczenia wzajemnego. Niezależnie od tego, czy jest to dobrodziejstwo pieniężne, darowanie używanej odzieży, czy praca wolontariacka – aby darowizna mogła zostać odliczona, należy ją przekazać na rzecz organizacji uprzywilejowanej podatkowo.
Które organizację są uprzywilejowane podatkowo?
Do organizacji uprzywilejowanych podatkowo zalicza się dla przykładu Kościoły, uniwersytety, państwowe muzea, stowarzyszenia i fundacje o charakterze niekomercyjnym, a także partie polityczne. Te ostatnie posiadają jednak szczególny status w prawie podatkowym.
Przede wszystkim organizacja musi mieć swoją siedzibę w Niemczech. Urząd Skarbowy nie uznaje za darowizny niewielkiej jałmużny dla żebraka lub datku na tacę podczas niedzielnego nabożeństwa.
Jakie są rodzaje darowizn?
Oprócz najczęstszej formy darowizny – w postaci pieniędzy – wyróżnia się jeszcze tak zwaną darowiznę w naturze. Czy to używana odzież, piłki futbolowe, czy pomoce ortopedyczne, takie jak kule – w przypadku darowizny w naturze chodzi o przekazanie używanych przedmiotów na rzecz organizacji. Jeśli podarujesz nową „rzecz”, to odliczenie nie będzie skomplikowane. Jeśli jednak chcesz oddać przedmioty używane, to musisz oszacować ich wartość.
Oprócz darowizny pieniężnej oraz w naturze mamy jeszcze do czynienia z darowizną związaną z pracą wolontariacką oraz darowizną wynikającą z odstąpienia od prawa do wynagrodzenia w ramach pracy charytatywnej. Są to rzadsze formy darowizny, a ich odliczenie również jest bardziej skomplikowane.
Co to jest darowizna w związku z pracą wolontariacką?
Jeżeli ktoś przykładowo angażuje się całym sercem na rzecz stowarzyszenia o charakterze niekomercyjnym, to zazwyczaj nie tylko pracuje nieodpłatnie, ale także ponosi wydatki. Na przykład związane z dojazdem do stowarzyszenia własnym samochodem, na artykuły biurowe, telefon oraz opłaty pocztowe. W przypadku darowizny związanej z pracą wolontariacką rezygnuje on zatem ze zwrotu poniesionych nakładów, czyli wydatków. Zamiast tego otrzymuje zaświadczenie o poczynionej darowiźnie, którą może ująć w deklaracji podatkowej. Tym właśnie jest darowizna związana z pracą wolontariacką.
Podstawowym warunkiem uznania darowizny jako darowizny związanej z pracą wolontariacką jest wymóg mówiący o tym, że roszczenie dotyczące zwrotu poniesionych kosztów musi być zapisane w statucie stowarzyszenia lub być zawarte na piśmie w umowie.
Nadal jest to skomplikowane? Dla wyjaśnienia podajemy przykład: Paweł M. zawozi prywatnym samochodem dzieci należące do klubu piłkarskiego na mecz wyjazdowy. Klub potwierdził mu w sposób wiążący, że otrzyma 0,30 centów za każdy przejechany kilometr. Jednak Paweł rezygnuje z tych pieniędzy i otrzymuje w zamian potwierdzenie przekazania darowizny w podanej wysokości. Kwotę tę wpisuje jako wydatek szczególny w formularzu deklaracji podatkowej.
Co to jest darowizna wynikająca z odstąpienia od prawa do wynagrodzenia w ramach pracy charytatywnej?
W przypadku darowizny wynikającej z odstąpienia od prawa do wynagrodzenia w ramach pracy charytatywnej obdarowujesz stowarzyszenie niejako swoim czasem pracy. Wygląda to podobnie jak w przypadku darowizny związanej z pracą wolontariacką: Przed rozpoczęciem działalności podpisujesz ze stowarzyszeniem umowę, w której zawarte jest należne wynagrodzenie za pracę – a następnie rezygnujesz z niego. Otrzymujesz zaświadczenie o przekazanej darowiźnie i możesz ująć tę kwotę jako darowiznę, odliczając ją od podatku.
Do jakiej kwoty można odliczyć darowizny?
Darowizny można odliczyć jako wydatki szczególne w wysokości do 20 procent łącznej kwoty przychodu. Załóżmy zatem, że jednego roku ofiarowałeś więcej, czyli 25 procent swojego przychodu. W takim razie możesz wykazać to 5 procent, które przekracza maksymalną kwotę, w następnym roku, czyli w deklaracji podatkowej za następny rok.
Czy składki członkowskie również zaliczają się do wydatków szczególnych?
Co do zasady składki członkowskie oraz opłaty wpisowe na rzecz organizacji o charakterze niekomercyjnym można ująć jako wydatki szczególne. Jeśli jednak dane stowarzyszenie lub organizacja wspiera cele związane z czasem wolnym, to nie może wystawić potwierdzenia poczynionej darowizny. W związku z tym nie można odliczyć również składki członkowskiej. Ale co to znaczy: związane z czasem wolnym? Mowa tutaj dla przykładu o stowarzyszeniach wspierających sport, śpiew, pochód orkiestry dętej, ogrodnictwo czy karnawały. Błazny są zatem pokrzywdzone.
Czy muszę przedstawić dowód darowizny?
Urząd Skarbowy akceptuje darowiznę tylko wtedy, gdy posiadasz potwierdzenie odbioru darowizny – czyli rachunek zgodny z urzędowym wzorem. Potwierdzenie odbioru darowizny zawiera między innymi rodzaj darowizny i kwotę darowizny oraz potwierdza, że darowizna służy wyłącznie konkretnemu celowi uprzywilejowanemu podatkowo. Z reguły organizacje o charakterze niekomercyjnym wysyłają zaświadczenie o przekazanej darowiźnie automatycznie na początku następnego roku.
Ważne: Od 2018 r. obowiązuje tak zwany obowiązek przechowywania potwierdzenia. Mówiąc wprost, oznacza to, że nie musisz już dołączać potwierdzenia wpłaty w oryginale do deklaracji podatkowej. Podajesz tylko kwotę w polach przeznaczonych dla wydatków szczególnych. Należy jednak pamiętać: Urząd Skarbowy może w każdym momencie zażądać przedstawienia potwierdzenia darowizny. Dlatego zachowaj starannie wszystkie potwierdzenia darowizny – przynajmniej do jednego roku po zawiadomieniu o decyzji podatkowej. Dlatego każdy, kto otrzyma zawiadomienie o naliczeniu podatku 20 czerwca 2020 r., musi zachować potwierdzenie wpłaty do 20 czerwca 2021 r.
Darowizny do 200 euro można jeszcze łatwiej odliczyć od podatku: Wystarczy tutaj „uproszczone potwierdzenie”, na przykład dowód wpłaty podstemplowany przez bank, wyciąg z konta lub wydruk z komputera w przypadku bankowości internetowej. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w naszym artykule. W przypadku darowizn do 200 euro wystarczy zwykłe potwierdzenie. Ale również w tym przypadku od 2018 r. jest obowiązek przechowywania dokumentów, więc potwierdzenie nie musi być dołączane bezpośrednio do deklaracji podatkowej, ale musi być przechowywane.
Czy mogę złożyć później potwierdzenie wpłaty w Urzędzie Skarbowym?
Zaraz po złożeniu deklaracji podatkowej otrzymujesz pocztą potwierdzenie darowizny. Irytujące, ale nadal masz szansę wykazać darowiznę jako wydatek szczególny w zeznaniu podatkowym.
Jak tylko otrzymasz decyzję podatkową, sprawdź, czy Twoja darowizna została uwzględniona przez Urząd Skarbowy. Jeśli nie, w ciągu czterech tygodni możesz złożyć sprzeciw. Poinformuj urzędników skarbowych o przesłanym potwierdzeniu darowizny i dołącz je do pisma. Tak więc nadal można dochodzić zaliczenia darowizny. Ważne: Jeśli zdecydujesz się na to po upływie okresu, jaki miałeś na złożenie sprzeciwu, darowizna nie będzie już uznana z mocą wsteczną. Poza tym Urząd Skarbowy zwykle przypomina o brakujących potwierdzeniach.
Przekazałem darowiznę przez PayPal – czy mogę ją odliczyć?
Tak, możesz. Przynajmniej takie jest stanowisko Ministerstwa Finansów kraju związkowego Szlezwik-Holsztyn. W „Kurzinfo ESt 16/2013” z dnia 6 czerwca 2013 r. urzędnicy wyjaśniają, co należy wziąć pod uwagę, będąc darczyńcą: W przypadku darowizn poniżej 200 euro, które są realizowane przez PayPal, potrzebujesz wyciągu bankowego z konta PayPal. Zwróć uwagę na to, że właściciel konta i jego adres e-mail są wyraźnie wskazane na wyciągu z konta. W przypadku płatności przez PayPal adres e-mail – jako alternatywa dla numeru konta – służy do identyfikacji.
Oprócz wyciągu z konta do deklaracji podatkowej należy dołączyć wydruk szczegółów transakcji. Obdarowany musi dostarczyć Ci ten wydruk, na przykład jako plik do pobrania. Możesz porównać ten wydruk z wydrukowanym zleceniem przelewu w przypadku tradycyjnej darowizny.
Czy wszystkie te przepisy dotyczą także darowizn w przypadku katastrof?
W przypadku klęsk żywiołowych lub głodowych organy podatkowe są często bardziej wspaniałomyślne niż w przypadku tradycyjnych darowizn. To znaczy: Wystarczy tutaj uproszczone potwierdzenie darowizny. W tym szczególnym przypadku bez ograniczeń, czyli również dla darowizn powyżej 200 euro.
Czy w przypadku kryzysu wywołanego uchodźstwem darowizna jest uważana za darowiznę w przypadku katastrofy?
Tak. Jako potwierdzenie darowizny dla darowizn pieniężnych od 1 sierpnia 2015 r. wystarczył dowód wpłaty gotówkowej, wyciąg z konta lub wydruk z komputera w przypadku bankowości internetowej. Zostało to obwieszczone przez Federalne Ministerstwo Finansów (BMF) w piśmie „Środki podatkowe w celu promowania pomocy dla uchodźców” z dnia 22 września 2015 r. Okres ten został przedłużony w kolejnym piśmie BMF z dnia 6 grudnia 2016 r .: Uproszczone potwierdzenie darowizny obowiązywało do 31 grudnia 2018 r.
Wielu pomagających pracuje dodatkowo w ramach pomocy uchodźcom oraz pomocy w opiece i integracji. Z podatkowego punktu widzenia ta dodatkowa działalność się opłaca, ponieważ wynagrodzenie otrzymywane przez osobę udzielającą pomocy pozostaje zwolnione z podatku i nie podlega ubezpieczeniu społecznemu w wysokości tak zwanego ryczałtu szkoleniowego, czyli 2.400 euro. Warunkiem jest, aby działalność dodatkowa wykonywana była dla organizacji o charakterze niekomercyjnym i obejmowała maksymalnie jedną trzecią czasu pracy w pełnym wymiarze godzin. Ponadto działalność musi służyć celom niekomercyjnym, charytatywnym lub kościelnym.
DODATKOWE INFORMACJE
Od 1 marca 2020 r. do 31 grudnia 2020 r. obowiązują szczególne przepisy dotyczące pomocy finansowej w związku z kryzysem spowodowanym koronawirusem. Obejmują one między innymi zapis: Dokonując darowizny na rzecz stowarzyszenia lub organizacji uprzywilejowanej podatkowo, wystarczy podać odpowiedni tytuł przelewu – a Urząd Skarbowy będzie wymagał jedynie uproszczonego potwierdzenia, na przykład wyciągu z rachunku. Zostało to określone przez Federalne Ministerstwo Finansów we współpracy z najwyższymi organami finansowymi (pismo BMF z 9 kwietnia 2020 r.).
