“Kochanie, pobierzmy się – i oszczędzajmy na podatkach!” W tym artykule opiszemy, na czym polega wspólne opodatkowanie małżonków (Ehegattensplitting) i które pary najbardziej mogą na tym skorzystać.
Osoby będące w związku małżeńskim lub partnerskim mogą automatycznie, bez jakiegokolwiek dodatkowego wniosku, składać wspólne zeznanie podatkowe. Tym samym, dla celów podatkowych, są w takiej sytuacji traktowani jako jedna osoba. Oszczędza to czas i zazwyczaj również obniża kwotę należnego podatku, dzięki odmiennemu sposobowi obliczania podatku dochodowego. Procedurę obliczeniową w tym przypadku nazywa się wspólnym opodatkowaniem małżonków (Ehegattensplitting).
Oczywiście, istnieje również możliwość indywidualnego składania zeznania podatkowego przez współmałżonków, jeśli tego chcą. Wystarczy poinformować urząd skarbowy na piśmie, że wybiera się indywidualne zeznanie podatkowe. Jednak wtedy nie można już korzystać z taryfy wspólnego opodatkowania małżonków (Splittingtarif).
Na czym polega wspólne opodatkowanie małżonków?
Dla małżeństw, które składają wspólne zeznanie podatkowe, podatek dochodowy jest obliczany zgodnie z procedurą wspólnego opodatkowania małżonków. Wygląda to następująco:
- Urząd skarbowy sumuje roczne dochody męża i żony. Dla celów podatkowych, małżeństwo jest zasadniczo traktowane jako jeden podatnik.
- Urzędnicy dzielą tę kwotę na pół i dla tej połowy wyliczają podatek dochodowy.
- Naliczony podatek dochodowy jest podwajany – wynikiem jest podatek dochodowy, który małżeństwo musi zapłacić.
- Co do zasady, pary małżeńskie, które rozliczają się wspólnie, płacą mniejszy podatek niż w sytuacji, gdy każdy z małżonków składa odrębne zeznanie podatkowe.
- W przypadku wspólnego opodatkowania małżonków, można po prostu złożyć zeznanie podatkowe wspólnie z partnerem i zaznaczyć pole “Wspólne rozliczenie podatku” (“Zusammenveranlagung”) na stronie 1 tak zwanego “Mantelbogen”, czyli formularza zeznania podatkowego.
Kto może najwięcej zaoszczędzić, gdy zdecyduje się na rozliczenie podatku wspólnie z małżonkiem?
Najwięcej zaoszczędzą na podatkach te małżeństwa, w których jedna osoba zarabia stosunkowo dużo, natomiast druga stosunkowo mało.
Przykład: Załóżmy, że jeden z małżonków pracuje w pełnym wymiarze godzin i zarabia 45.000 euro rocznie, a drugi pracuje na część etatu i zarabia 15.000 euro rocznie. Gdyby nie rozliczali się wspólnie, jedno z nich musiałoby zapłacić około 10.400 euro, a drugie ponad 1.100 euro z tytułu podatku (kwoty z podstawowej tabeli podatku dochodowego – Einkommensteuer-Grundtabelle). Gdyby natomiast wybrali wspólne rozliczenie podatkowe, urząd skarbowy zastosuje taryfę wspólnego opodatkowania małżonków (Splittingtarif), co pozwoli obojgu zaoszczędzić na podatkach około 1.000 euro.
Inny przykład: Oboje małżonkowie pracują w pełnym wymiarze godzin, jeden zarabia 35.000 euro rocznie, drugi 25.000 euro rocznie. Jeśli każdy z nich złoży własne zeznanie podatkowe, jeden z nich zapłaci około 6.770 euro podatków, drugi ponad 3.710 euro (kwoty z podstawowej tabeli podatku dochodowego – Einkommensteuer-Grundtabelle). Oni również zaoszczędzą na podatkach, rozliczając się wspólnie, jednak w tym przypadku pozostanie im w kieszeni tylko około 100 euro więcej.
Do czego służy Splittingtabelle, czyli tabela podatku dochodowego do wspólnego rozliczania dochodów małżonków?
Pary małżeńskie, które rozliczają się wspólnie, mogą sprawdzić wysokość należnego podatku dochodowego w specjalnej tabeli przygotowanej przez Federalne Ministerstwo Finansów. Wymaga to jednak uprzedniego dokładnego wskazania dochodu podlegającego opodatkowaniu.
Podczas gdy w przypadku wspólnego rozliczania się małżonków do obliczenia podatku dochodowego służy Einkommensteuer-Splittingtabelle, to osoby rozliczające się indywidualnie muszą w tym celu skorzystać z Einkommensteuer-Grundtabelle.
Czy ze wspólnego opodatkowania mogą korzystać także rejestrowane związki partnerskie?
Rejestrowane związki partnerskie również mogą korzystać ze wspólnego rozliczania podatku i tym samym z taryfy wspólnego opodatkowania małżonków (Splittingtarif). Parom tym przysługuje dokładnie taka sama ulga podatkowa jak małżeństwom.
Ponieważ jednak zasada ta obowiązuje dopiero od 2013 r., pary homoseksualne mają możliwość złożenia wspólnego zeznania podatkowego z mocą wsteczną od 2001 r. i w ten sposób otrzymać ewentualny zwrotu podatku.
Czy rodzice samotnie wychowujący dzieci również mogą korzystać z taryfy wspólnego opodatkowania małżonków (Splittingtarif)?
Nie, Federalny Trybunał Finansowy (Bundesfinanzhof – BFH), najwyższa instancja niemieckiego sądownictwa finansowego powołanego do orzekania w sprawach podatków i ceł, uznał w 2012 r., że rodzice samotnie wychowujący dzieci nie są uprawnieni do korzystania z taryfy wspólnego opodatkowania małżonków. W uzasadnieniu podano między innymi, że tym osobom przysługują już inne przywileje, takie jak ulga podatkowa (Freibetrag) oraz zasiłek rodzinny na dziecko (Kindergeld).
Czy z możliwości wspólnego opodatkowania mogą korzystać także osoby rozwiedzione?
Rok, w którym zostaje orzeczony rozwód, jest ostatnim, za który byli małżonkowie mogą jeszcze złożyć wspólne zeznanie podatkowe i skorzystać z przywilejów, jakie daje wspólne opodatkowanie małżonków. Potem z punktu widzenia systemu podatkowego są już traktowani jako osoby w stanie wolnym.
Jeśli były partner zawrze ponowny związek małżeński w tym samym roku, w którym doszło do rozwodu, wówczas osoba rozwiedziona może nadal skorzystać z preferencyjnej stawki podatku w rozliczeniu za ten rok, pomimo że składa zeznanie podatkowe już indywidualnie (tzw. Sondersplitting).
Co ze wspólnym opodatkowaniem małżonków w razie śmierci jednego z partnerów?
Osoby owdowiałe mogą skorzystać ze wspólnego rozliczenia małżonków za rok, w którym małżonek zmarł. W kolejnym roku natomiast osoby te mają prawo do preferencyjnej stawki podatku (tzw. Gnadensplitting; w użyciu jest także termin Witwensplitting). Potem ten przywilej wygasa.
Hinweis auf Beratung: Dieser Artikel gibt nur Anregungen sowie kurze Hinweise und erhebt damit keinen Anspruch auf Vollständigkeit. Die Informationen können eine persönliche Beratung durch das zuständige Amt, einen Steuerberater oder einen Lohnsteuerhilfeverein nicht ersetzen.
Uwaga dotycząca doradztwa: Niniejszy artykuł zawiera jedynie sugestie i krótkie wskazówki, nie może być zatem uznany za wyczerpujący. Znajdujące się w nim informacje nie mogą zastąpić osobistej konsultacji z właściwym urzędem, doradcą podatkowym lub stowarzyszeniem zajmującym się udzielaniem pomocy przy obliczaniu podatku dochodowego.
