Kinderbonus to świadczenie dla rodzin wynoszące 300 euro, przyznawane na każde dziecko, dla którego istnieje uprawnienie do pobierania zasiłku Kindergeld. W jaki sposób i kiedy wypłacone zostaną pieniądze? Na co należy zwrócić uwagę? Oto przegląd.
1.Kto otrzyma Kinderbonus?
Kinderbonus otrzymają wszystkie spośród około 18 milionów dzieci, dla których w 2020 r. przysługuje uprawnienie do pobierania zasiłku na dzieci (Kindergeld). Ustanawiając zasiłek Kindergeld zdecydowano już, kto będzie otrzymywał to świadczenie. Wiąże się z tym dodatek Kinderbonus, dzięki czemu różne kwestie prawne są wyjaśnione z wyprzedzeniem.
2.Czy trzeba składać wniosek o przyznanie świadczenia Kinderbonus?
Nie, nie jest konieczne składanie odrębnego wniosku o przyznanie dodatku Kinderbonus. Będzie on wypłacany automatycznie wraz z zasiłkiem na dzieci (Kindergeld) za wrzesień i październik 2020 r. przez właściwą kasę świadczeń rodzinnych (Familienkasse).
3.Kiedy zostanie wypłacony Kinderbonus?
Dodatek Kinderbonus zostanie wypłacony w dwóch ratach wraz z zasiłkiem na dzieci (Kindergeld) i będzie przysługiwał na wszystkie dzieci, dla których we wrześniu 2020 r. będzie istniało uprawnienie do pobierania zasiłku na dzieci (Kindergeld). Pierwsza wypłata nastąpi we wrześniu 2020 r. i wyniesie 200 euro, a kolejna nastąpi w październiku 2020 r. i wyniesie 100 euro. Zapewni to organom administracyjnym wystarczająco dużo czasu na przygotowanie wypłat.
Jeśli uprawnienie do otrzymywania zasiłku na dzieci (Kindergeld) zostanie przyznane w innym miesiącu 2020 r., dodatek Kinderbonus zostanie wypłacony w miarę możliwości jak najszybciej, również w dwóch ratach.
4.Dlaczego Kinderbonus jest wypłacany w dwóch ratach?
Kinderbonus jest wypłacany w dwóch ratach w celu zapewnienia silnego, intensywnego bodźca ekonomicznego, który zostanie wykorzystany bezpośrednio przez rodziny.
Płatność w dwóch ratach pozwoli uniknąć negatywnych skutków, jeśli chodzi o wzajemne oddziaływanie alimentów na dziecko i zaliczek na poczet alimentów. Jednorazowa wypłata dodatku Kinderbonus w wysokości 300 euro oznaczałaby, że dzieci rodziców, którzy się rozstali, na które drugie z rodziców nie płaci alimentów, miałyby do dyspozycji więcej pieniędzy niż dzieci, na które drugie z rodziców płaci alimenty. Zaliczka na poczet alimentów, którą zwykle dostają dzieci nie otrzymujące alimentów, byłaby bowiem w tym przypadku wyższa niż minimalna wysokość świadczeń alimentacyjnych.
5.Czy dzieci z rodzin o wyższych dochodach również mogą skorzystać z dodatku Kinderbonus?
Kinderbonus przysługuje na wszystkie spośród około 18 milionów dzieci, dla których w 2020 r. przysługuje uprawnienie do pobierania zasiłku na dzieci (Kindergeld).
Kinderbonus jest brany pod uwagę w trakcie dokonywania tzw. „Günstigerprüfung”. W procesie tym urząd skarbowy sprawdza, co jest bardziej korzystne dla rodziny: zasiłek na dzieci (Kindergeld) i dodatek Kinderbonus, czy raczej ulga w postaci kwoty wolnej od podatku ze względu na posiadanie dzieci (Kinderfreibetrag). Im wyższe są dochody rodziny, tym bardziej opłaca się skorzystać z kwoty wolnej od podatku ze względu na posiadanie dzieci (Kinderfreibetrag).
A zatem rodziny, w przypadku których ulga podatkowa jest wyższa niż zasiłek na dzieci (Kindergeld), tylko częściowo skorzystają z dodatku Kinderbonus. Jeśli ulga podatkowa jest wyższa niż suma kwot zasiłku na dzieci
(Kindergeld) i dodatku Kinderbonus, rodzina nadal korzysta z tej wyższej ulgi podatkowej, ale nie zyskuje dodatkowo dzięki świadczeniu Kinderbonus. Dotyczy to około dwóch milionów rodzin.
6.Jaki próg dochodowy zapewnia korzyść finansową dla rodziny z tytułu dodatku Kinderbonus i w jakiej wysokości?
Kinderbonus jest częścią systemu wyrównywania świadczeń rodzinnych dla celów podatkowych. W procesie tzw. „Günstigerprüfung”, w wyniku którego urząd skarbowy określa, co jest korzystniejsze dla podatnika, jest on traktowany analogicznie jak zasiłek na dzieci (Kindergeld).
Wszystkie rodziny, dla których dotychczas ulga związana z pobieraniem zasiłku na dzieci (Kindergeld) była wyższa niż ulga w postaci kwoty wolnej od podatku ze względu na posiadanie dzieci (Kinderfreibetrag), w pełnym zakresie skorzystają z dodatku Kinderbonus. Wszystkie rodziny, dla których ulga w postaci kwoty wolnej od podatku ze względu na posiadanie dzieci (Kinderfreibetrag) była wprawdzie korzystniejsza od otrzymywania zasiłku na dzieci (Kindergeld), ale mniejsza od sumy kwot zasiłku Kindergeld i dodatku Kinderbonus, tylko częściowo skorzystają ze świadczenia Kinderbonus. Obie grupy stanowią łącznie około 80 procent rodzin.
Wszystkie rodziny, dla których ulga w postaci kwoty wolnej od podatku ze względu na posiadanie dzieci (Kinderfreibetrag) była wyższa niż kwota zasiłku na dzieci (Kindergeld) powiększonego o premię Kinderbonus, nie skorzystają z dodatku Kinderbonus po obliczeniu należnego podatku. Dotyczy to dochodu rodziny podlegającego opodatkowaniu w wysokości 85 800 euro (co odpowiada dochodowi brutto w wysokości około 93 000 euro) w przypadku dwojga dorosłych z jednym dzieckiem. Dla tych rodzin ulga podatkowa nadal przewyższa kwotę zasiłku na dzieci (Kindergeld) powiększoną o dodatek Kinderbonus. Dotyczy to około 20 procent rodzin uprawnionych do pobierania zasiłku Kindergeld. Na przykład rodziny podlegające najwyższej obecnie stawce podatkowej otrzymują ulgę w wysokości 289 euro – w przeliczeniu na miesiące – dzięki kwocie wolnej od podatku ze względu na posiadanie dzieci (Kinderfreibetrag). Dodatek Kinderbonus odpowiada wzrostowi zasiłku na dzieci (Kindergeld) w skali roku o 25 euro miesięcznie.
7.Czy dodatek Kinderbonus jest zaliczany na poczet świadczeń socjalnych?
Dodatek Kinderbonus nie jest brany pod uwagę jako dochód w przypadku świadczeń wynikających z księgi drugiej kodeksu socjalnego (Zweites Sozialgesetzbuch, SGB II), dodatku na dzieci (Kinderzuschlag) oraz dodatku mieszkaniowego (Wohngeld). Jeśli chodzi o zaliczkę na poczet świadczeń alimentacyjnych, Kinderbonus nie jest uwzględniany. Oznacza to dodatkowe korzyści z tytułu dodatku Kinderbonus dla rodzin o niskich dochodach.
8.Czy Kinderbonus jest wliczany do zaliczki na poczet świadczeń alimentacyjnych?
Nie, Kinderbonus nie jest wliczany do zaliczki na poczet alimentów.
9.Czy rodzice samotnie wychowujący dzieci otrzymają Kinderbonus w pełnej wysokości?
Dodatek Kinderbonus w wysokości 300 euro na dziecko jest wypłacany każdej rodzinie. Oznacza to, że każda rodzina – niezależnie od tego, czy rodzice mieszkają razem, czy nie – automatycznie otrzyma 300 euro na każde dziecko wraz z zasiłkiem na dzieci (Kindergeld).
Jeśli rodzice żyją oddzielnie, procedura przyznawania dodatku Kinderbonus jest taka sama jak w przypadku zasiłku Kindergeld: rodzic samotnie wychowujący dziecko, który pobiera również zasiłek Kindergeld, otrzyma Kinderbonus wraz z tym zasiłkiem. Kinderbonus dociera więc bezpośrednio do dzieci.
Rodzice samotnie wychowujący dzieci, którzy otrzymują zaliczki na poczet alimentów, również otrzymają wraz z zasiłkiem Kindergeld dodatek Kinderbonus w wysokości 300 euro. Kwota ta nie jest wliczana do zaliczki na poczet alimentów. Oznacza to, że państwowa zaliczka na poczet alimentów będzie nadal wypłacana w takiej samej wysokości jak dotychczas.
Jeśli rodzice dziecka rozstali się, a drugie z rodziców płaci co najmniej minimalną kwotę alimentów lub większą, lub gdy rodzice w równym stopniu dzielą się opieką nad dzieckiem, tzn. jeżeli drugie z rodziców wypełnia swoje zobowiązania wobec dziecka, wówczas drugie z rodziców może odjąć połowę dodatku Kinderbonus od kwoty wypłacanych przez siebie alimentów w obu miesiącach wypłat (tzn. 100 euro we wrześniu i 50 euro w październiku). Oczywiście drugi rodzic nie musi odejmować tej kwoty od płaconych przez siebie alimentów, może zapłacić alimenty w takiej samej wysokości jak do tej pory. Może też wykorzystać tę okazję, aby samemu wydać te pieniądze na rzecz dziecka – na przykład w ramach wspólnego spędzania wolnego czasu lub w celu zakupu niezbędnych rzeczy. Analogicznie rodzice postępują z zasiłkiem na dzieci (Kindergeld).
Przykładowe wyliczenia dotyczące przypadku minimalnych alimentów:
- Dziecko ma osiem lat, znajduje się więc w średniej grupie wiekowej. Minimalna wysokość świadczeń alimentacyjnych wynosi w tym przypadku 424 euro.
- Minimalne alimenty zgodnie z § 1612a niemieckiego kodeksu cywilnego (Bürgerliches Gesetzbuch, BGB): 424 euro
- Odliczenie zasiłku Kindergeld (połowa z 204 euro): minus 102 euro
- Kwota płatności w miesiącach bez dodatku Kinderbonus: 322 euro
dodatkowo przy wypłacie premii Kinderbonus: - Odliczenie dodatku Kinderbonus we wrześniu 2020 r. (połowa z 200 euro): minus 100 euro
- Pozostała kwota do zapłacenia we wrześniu 2020 r: 222 euro względnie
- Odliczenie dodatku Kinderbonus w październiku 2020 r. (połowa ze 100 euro): minus 50 euro
- Pozostała kwota do zapłacenia w październiku 2020 r.: 272 euro
10.W jaki sposób przepisy regulują tzw. „Mängelfälle”?
Tak zwany „Mangelfall” ma miejsce wtedy, gdy rodzic, który jest zobowiązany do płacenia alimentów w gotówce, ze względu na niewielkie dochody płaci niższe alimenty niż tzw. alimenty minimalne. W takich przypadkach kwota płatności może zostać obniżona ze względu na wypłatę dodatku Kinderbonus, ale tylko do wysokości kwoty minimalnych alimentów obowiązującej w danym miesiącu.
Przykładowe wyliczenia dotyczące tzw. „Mangelfall”:
Jeśli dłużnik alimentacyjny jest normalnie winien na przykład 260 euro („Mangelfall”) ze względu na niskie dochody, może on obniżyć kwotę płatności we wrześniu do 222 euro (kwota płatności z tytułu minimalnych świadczeń alimentacyjnych we wrześniu 2020 r., zob. odpowiedź na pytanie 9). Odliczenie nie jest możliwe w październiku (albowiem kwota płatności z tytułu minimalnych świadczeń alimentacyjnych w październiku 2020 r. w wysokości 272 euro nie zostanie osiągnięta).
Jeżeli drugie z rodziców nie jest winne żadnych świadczeń alimentacyjnych lub nie płaci żadnych alimentów, to nie może odjąć dodatku Kinderbonus od kwoty wypłacanych świadczeń alimentacyjnych. W tych przypadkach dodatek Kinderbonus przysługuje w całości poprzez wypłatę na rzecz samotnego rodzica.
11.Jak traktowany jest dodatek Kinderbonus jeśli chodzi o rodziców, w przypadku których zgodnie z obowiązującym prawem zasiłek Kindergeld wypłacany jest tylko jednemu z rodziców?
Ponieważ Kinderbonus jest wypłacany jako dodatek do zasiłku Kindergeld, jest on traktowany analogicznie jak ów zasiłek na dzieci także w przypadku naprzemiennej opieki nad dzieckiem i odpowiednich świadczeń alimentacyjnych uzależnionych od dochodu. W związku z tym dąży się do zapewnienia równowagi pomiędzy świadczeniami ze strony obojga rodziców, która w razie potrzeby może zostać zrekompensowana wypłatami alimentów na dziecko. W ten sposób oboje rodzice korzystają z dodatku Kinderbonus, podobnie jak z zasiłku Kindergeld.
12.Czy można zająć dodatek Kinderbonus?
Prawo do zasiłku Kindergeld, a zatem i dodatku Kinderbonus, zasadniczo nie może być zajęte. Jedynym wyjątkiem jest zajęcie ze względu na ustawowe roszczenia alimentacyjne danego dziecka. Oznacza to, że tylko dzieci z ustawowym roszczeniem alimentacyjnym (a więc rodzone dzieci) mają możliwość uskutecznienia zajęcia, inne dzieci (np. pasierbowie) nie mogą tego zrobić. W praktyce Kas Świadczeń Rodzinnych (Familienkassen) nie dochodzi do zajęć z powodu ograniczenia do ustawowych roszczeń alimentacyjnych.
Dziecko, które nie otrzymuje od rodziców alimentów co najmniej w wysokości należnego mu zasiłku Kindergeld, może w prostszy sposób dokonać wypłaty samego zasiłku Kindergeld: wymaga to przekierowania wypłaty środków z Kasy Świadczeń Rodzinnych (Familienkasse), tak aby świadczenie było wypłacane bezpośrednio dziecku.
13.Czy rodzicom zastępczym także przysługuje Kinderbonus?
Tak, Kinderbonus otrzymają także rodzice zastępczy, jeśli otrzymują zasiłek na dzieci (Kindergeld). Dodatek Kinderbonus nie zostanie zaliczony na poczet świadczeń alimentacyjnych na rzecz dzieci lub młodzieży.
14.Czy dzieci mieszkające w domach dziecka lub placówkach pomocy społecznej dla młodzieży również otrzymają dodatek Kinderbonus?
Tak, dzieci, które mieszkają w domach dziecka lub instytucjach pomocy społecznej dla młodzieży również otrzymają dodatek Kinderbonus, jeżeli wypłacany jest na ich rzecz zasiłek Kindergeld. Kinderbonus jest zasadniczo wypłacany rodzicowi uprawnionemu do pobierania zasiłku na dzieci (Kindergeld). Jeśli zasiłek Kindergeld wypłacany jest samemu dziecku, to dodatek Kinderbonus również wypłacony zostanie temu dziecku.
15.Jeśli chodzi o podział kosztów usług opieki nad dziećmi i młodzieżą, czy Kinderbonus będzie brany pod uwagę?
Kinderbonus nie będzie brany pod uwagę jeśli chodzi o podział kosztów usług opieki nad dziećmi i młodzieżą zgodnie z księgą ósmą kodeksu socjalnego (SGB VIII). Dotyczy to na przykład opłat związanych z pobytem dziecka w placówce opieki dziennej. Założeniem jest przecież to, aby Kinderbonus stanowił dla rodziców bodziec ekonomiczny, a nie zwiększał poziom ich partycypacji w kosztach.
16.Czy rodzice dzieci niepełnosprawnych otrzymają Kinderbonus?
Tak, jeśli otrzymują zasiłek na dziecko (Kindergeld). W przypadku dodatku Kinderbonus nie ma znaczenia to, na jakiej podstawie jest się uprawnionym do otrzymywania zasiłku Kindergeld (dziecko uczące się, dziecko niepełnosprawne itp.).
17.Czy rodzice otrzymają Kinderbonus także na dzieci mieszkające za granicą?
Rodzice, którzy otrzymują zasiłek Kindergeld na swoje dzieci mieszkające za granicą, otrzymają także dodatek Kinderbonus na te dzieci.
18.Czy rodziny uchodźców także otrzymają Kinderbonus?
Jeśli chodzi o Kinderbonus, zasadniczo stosuje się te same zasady, które dotyczą zasiłku Kindergeld: żadna osoba uprawniona do pobierania zasiłku na dzieci (Kindergeld) nie zostanie pozbawiona prawa do dodatku Kinderbonus ze względu na jej status pobytu. Nie istnieją więc żadne szczególne uregulowania odróżniające to świadczenie od zasiłku Kindergeld.
Prawo do zasiłku na dzieci (Kindergeld) istnieje od momentu przyznania „statusu uchodźcy”. Jeśli w tym momencie rodzina przebywa w Niemczech już od ponad sześciu miesięcy, zasiłek Kindergeld może zostać wypłacony również za wcześniejszy okres.
