W rozdziale dotyczącym gabinetu pisaliśmy, że możliwość odliczenia kosztów zależy m.in. od tego, czy dostępne jest inne miejsce pracy. Krótko mówiąc: osoby, które dobrowolnie pracują z domu, mogą skorzystać jedynie z ryczałtu za pracę zdalną (Home-Office-Pauschale), niezależnie od tego, czy pracują w domu przy stole kuchennym, czy też mają do dyspozycji własny pokój do pracy.
Co to oznacza w kontekście odliczania kosztów uzyskania przychodu dla osób prowadzących podwójne gospodarstwo domowe? Jeżeli pracodawca jedynie „zalecił” pracownikowi wykonywanie pracy z domu, ale budynek biurowy jest w zasadzie otwarty i można z niego korzystać, wówczas odpada duża część odliczeń z tytułu kosztów uzyskania przychodu – choć oczywiście np. czynsz za drugie mieszkanie w pobliżu miejsca pracy musi być nadal opłacany.
Czy to naprawdę możliwe? Uważamy, że nie.
I dlatego dość bezkrytycznie patrzymy na odliczanie kosztów uzyskania przychodu związanych z drugim mieszkaniem w ramach prowadzenia podwójnego gospodarstwa domowego. Dlatego warto pamiętać o uwzględnieniu tych kosztów w zeznaniu podatkowym!
Albowiem: zgodnie z niemiecką ustawą o podatku dochodowym (§ 9 ust. 1 nr 5 zdanie 1 Einkommensteuergesetz [EStG]) decydującym czynnikiem jest powód związany z pracą zawodową – i w tym zakresie nic się nie zmieniło pomimo pandemii koronawirusa. Dlatego też, naszym zdaniem, koszty mieszkania zawsze podlegają odliczeniu od podstawy opodatkowania, niezależnie od tego, czy wolno nam przebywać w biurze, czy nie, czy pracujemy w domu, w drugim mieszkaniu, czy w biurze.
Powstaje jednak pytanie, czy podczas dłuższej nieobecności w drugim domu nadal się tam „mieszka”, jak wymaga tego niemiecka ustawa o podatku dochodowym w § 9 ust. 1 nr 5 zdaniu 2 Einkommensteuergesetz [EStG]. Uważamy jednak, że należy to interpretować rozszerzająco.
Wskazówka: Podsumowując, uważamy, że powinna istnieć możliwość odliczenia kosztów związanych z drugim mieszkaniem w miejscu pracy w taki sam sposób, jak w latach poprzednich – nawet jeśli pracownik w ogóle nie korzystał z tego mieszkania z powodu pandemii koronawirusa lub korzystał jedynie w ograniczonym zakresie.
Odliczeniu podlegają tylko faktycznie poniesione koszty, np. czynsz i podatek za drugie mieszkanie w miejscu pracy.
Nie powinno się wykazywać kosztów podróży do domu rodzinnego, do których nie doszło ze względu na pandemię – ponieważ odliczeniu podlegają tylko koszty faktycznie odbytych podróży.
Jeśli chodzi o dietę z tytułu podróży służbowej w pierwszych trzech miesiącach roku, obowiązuje następująca zasada: jeśli pracownik wykonywał swoje obowiązki zawodowe w biurze domowym, wówczas nie przysługuje mu dieta z tytułu podróży służbowej. Jeśli jednak po przerwie dłuższej niż cztery tygodnie powróci do drugiego mieszkania w miejscu pracy, trzymiesięczny okres uprawniający do diety w podróży służbowej zaczyna biec na nowo. W ten sposób nie traci się możliwości zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodu. Po prostu pojawiają się one później.
Wypowiedzenie umowy najmu mieszkania znajdującego się w miejscu pracy z powodu pandemii koronawirusa
Jeśli pracownik zdecydował się wypowiedzieć umowę najmu mieszkania w miejscu zatrudnienia, może również odliczyć koszty przeprowadzki do miejsca zamieszkania jako koszty uzyskania przychodu. Wynika to z faktu, że wydatki związane z zakończeniem prowadzenia podwójnego gospodarstwa domowego są również zaliczane do kosztów uzyskania przychodu. Tak na marginesie, koszty przeprowadzki obejmują również niezbędne koszty odnowienia opuszczanego mieszkania.
Zwykle pracownik musi przestrzegać okresu wypowiedzenia, podczas którego nadal płaci czynsz, koszty dodatkowe i podatek za drugie mieszkanie. Również te koszty można odliczyć od podatku – nawet jeśli w tym czasie pracownik nie korzystał już z mieszkania.
Karta BahnCard 100 nieużywana z powodu pandemii koronawirusa?
Wiele osób dojeżdżających do pracy na długich dystansach używa karty BahnCard 100, żeby dotrzeć ze swojego głównego miejsca zamieszkania do drugiego mieszkania znajdującego się w miejscu pracy. Jeśli karta BahnCard jest używana niemal wyłącznie do celów związanych z pracą zawodową, koszty jej zakupu można w całości odliczyć od podatku.
Jeżeli przez większość 2020 roku pracownik wykonywał swoją pracę z domu, przez wiele miesięcy w ogóle nie używał karty BahnCard, ewentualnie korzystał z niej w bardzo niewielkim stopniu. W takiej sytuacji, jeśli pracownikowi uda się przekonać urząd skarbowy, że nie korzystał z karty BahnCard 100 w okresie pracy w biurze domowym w czasie pandemii koronawirusa (a zwłaszcza nie do celów prywatnych!), to koszty te nadal będzie można odliczyć od podatku. Zakup karty miał miejsce jeszcze przed pandemią koronawirusa, kiedy zakładało się, że będzie to zupełnie normalny rok i że karta będzie używana do celów zawodowych. Ponadto, w okresie pandemii pracownik podróżuje prywatnie pociągiem prawdopodobnie jeszcze rzadziej niż w normalnych okolicznościach.
Wskazówka: Tak czy inaczej, należy być przygotowanym na pytania ze strony urzędu skarbowego, a najlepiej już w momencie składania deklaracji podatkowej złożyć wyjaśnienie dotyczące poniesionych kosztów. Do tego celu służy specjalne pole zawarte w formularzu podatkowym: »ergänzende Angaben zur Steuererklärung« („Informacje uzupełniające do zeznania podatkowego”).
Hinweis auf Beratung: Dieser Artikel gibt nur Anregungen sowie kurze Hinweise und erhebt damit keinen Anspruch auf Vollständigkeit. Die Informationen können eine persönliche Beratung durch das zuständige Amt, einen Steuerberater oder einen Lohnsteuerhilfeverein nicht ersetzen.
Uwaga dotycząca doradztwa: Niniejszy artykuł zawiera jedynie sugestie i krótkie wskazówki, nie może być zatem uznany za wyczerpujący. Znajdujące się w nim informacje nie mogą zastąpić osobistej konsultacji z właściwym urzędem, doradcą podatkowym lub stowarzyszeniem zajmującym się udzielaniem pomocy przy obliczaniu podatku dochodowego.
