Niezależnie od tego, czy chodzi o szkolenie, czy kurs wieczorowy, koszty doskonalenia zawodowego można całkowicie odliczyć od podatku. To samo odnosi się do kursów mających na celu nabywanie nowych umiejętności i umożliwiających późniejsze przekwalifikowanie się.
W prawie podatkowym, kursy odbywane w celu doskonalenia zawodowego lub nabycia nowych umiejętności, aby np. móc się później przekwalifikować, to wszelkie działania szkoleniowe, z których pracownik korzysta po zakończeniu edukacji. Obejmuje to m.in. szkolenia, seminaria, kursy wieczorowe i służące przekwalifikowaniu.
Aby doskonalenie zawodowe mogło zostać uznane za takowe z podatkowego punktu widzenia, musi ono umożliwiać “utrzymanie i dostosowanie lub poszerzenie kompetencji zawodowych i awans zawodowy”. Jest to zapisane w § 1 ustawy o kształceniu zawodowym (Berufsbildungsgesetzt – BBiG). Z drugiej strony, kontynuacja kształcenia może również służyć przekwalifikowaniu się w celu wykonywania w przyszłości zupełnie nowego zawodu. Innymi słowy, doskonalenie zawodowe lub dodatkowe szkolenia muszą podnosić kwalifikacje zawodowe – zarówno w ramach aktualnie wykonywanego zawodu, jak i poza nim.
Jeśli te kryteria zostaną spełnione, państwo będzie wspierać ten wysiłek – koszty doskonalenia zawodowego lub dodatkowych szkoleń będzie wówczas można odliczyć od podatku jako koszt uzyskania przychodów.
Nie można ubiegać się o ulgi podatkowe z tytułu prywatnego kursu w szkole gotowania czy kursu językowego, w którym uczestniczy się z myślą o kolejnych rodzinnych wakacjach, ponieważ nie ma tu odniesienia do pracy zawodowej.
Natomiast koszty początkowego kształcenia zawodowego można odliczyć albo jako wydatki specjalne, albo jako koszty uzyskania przychodów.
Koszty doskonalenia zawodowego, które można odliczyć od podatku
Koszty doskonalenia zawodowego i szkoleń można wykazać w zeznaniu podatkowym jako wydatki związane z wykonywanym zawodem, a dokładniej mówiąc – w załączniku N, ujmując w nim:
- opłaty za kursy i egzaminy itp.,
- koszty podróży, związane np. z dojazdem w obie strony do miejsca dokształcania lub do grupy edukacyjnej czy pracowniczej (w przypadku dokształcania odbywającego się w pełnym wymiarze godzin można odliczyć od podatku tylko podróż w jedną stronę do instytucji edukacyjnej),
- koszty noclegu, na przykład w hotelu (ewentualny koszt czynszu można odliczyć od podatku tylko w przypadku, gdy jest to drugie miejsce zamieszkania),
- jeśli chodzi o posiłki i napoje spożywane poza domem, można odliczyć od podatku ryczałtowe koszty wyżywienia,
- materiały potrzebne do wykonywania pracy, takie jak literatura fachowa lub materiały piśmiennicze,
- koszty miejsca pracy w domu, jeśli kursy doskonalenia zawodowego lub kontynuacja kształcenia wymagają odpowiednich przygotowań w domu przed lub po ukończeniu szkoleń.
Górna granica wydatków nie jest określona.
Nauczyciel, który chce uczestniczyć w kursie pedagogicznym, musi spełnić bardzo konkretne wymagania, aby mógł odliczyć koszty dokształcania od podatku.
Czy można odliczyć od podatku otrzymywaną premię edukacyjną lub bon edukacyjny?
Jeśli uzyskiwane zarobki nie wystarczają na pokrycie kosztów dokształcania, można liczyć na pomoc państwa w formie premii edukacyjnej. Posiadając specjalny bon (Prämiengutschein), można zapisać się na kurs kształcenia ustawicznego. Państwo pokrywa połowę opłaty za kurs, pod warunkiem, że nie kosztuje on więcej niż 1.000 euro. Drugą połowę, którą musi zapłacić uczestnik kursu, można wpisać do deklaracji podatkowej.
Również w przypadku, gdy jest się osobą bezrobotną lub zagrożoną utratą zatrudnienia, agencja pracy może pokryć koszty dokształcania. W tym celu wystawiany jest bon edukacyjny (Bildungsgutschein). Specyfika tego rozwiązania polega na tym, że nie przysługuje żadne roszczenie w tym zakresie – po przeprowadzeniu szczegółowej rozmowy z taką osobą doradca stwierdza, czy wybrane szkolenie jest odpowiednie. Jeśli agencja pracy dojdzie do wniosku, że kurs dokształcający zwiększy szanse danej osoby na rynku pracy, pokryje całość kosztów. Kurs musi jednak koniecznie posiadać tzw. certyfikat AZAV. Oznacza to, że musi on spełniać określone kryteria.
Trzecia możliwość wsparcia polega na tym, że niektóre kraje związkowe oferują dodatkowo własne środki wsparcia dla osób o niskich dochodach, które chcą się dalej kształcić. Kwota pomocy jest różna w poszczególnych krajach związkowych. Zasadniczo ich wysokość jest zbliżona do premii edukacyjnej przyznawanej przez państwo. Przegląd form wsparcia oferowanych przez dany kraj związkowy można znaleźć na stronie informacyjnej Ministerstwa Edukacji.
